11 maja 2020 r. Gość: dr Mikołaj Małecki

W tym odcinku “Wybierz! Podcastu” nie rozmawiam z kandydatami na prezydenta, ale z prawnikiem. Dr Mikołaj Małecki pomaga nam zrozumieć, jak doszło do tego, że zaplanowane na 10 maja wybory prezydenckie się nie odbyły i kto za to odpowiada.

- Może się zdarzyć tak, że w normalnej sytuacji wybory nie mogą się odbyć z przyczyn faktycznych: powódź, wichura. Ale tutaj sytuacja jest inna: nie możemy głosować nie ze względów faktycznych, tylko prawnych. Ważne, żeby to rozróżnić. Z tego powodu trudno to dzisiejsze wydarzenie nazywać wyborami - tłumaczy dr Mikołaj Małecki z Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Gość “Wybierz! Podcastu” wskazuje, że przyczyn trzeba szukać w połowie kwietnia, kiedy odebrano państwowej komisji wyborczej m.in. prawo do ustalenia wzoru kart do głosowania. - Wybory zostały zlikwidowane działaniami większości sejmowej - wskazuje autor bloga Dogmaty Karnisty. - Przez to jesteśmy w próżni prawnej, bo trwa postanowienie marszałek Sejmu o wyborach 10 maja, a z drugiej strony nie ma możliwości ich zorganizowania - dodaje dr Małecki.

- To sytuacja bez precedensu. Jako karnista patrzę na to z przerażeniem, ale też z zaciekawieniem, bo to wyzwanie: co z tym wszystkim należy zrobić - przyznaje dr Małecki. - Jeśli ktoś ma do wyboru postąpić zgodnie z prawem, a wybiera czyn bezprawny, który jest opisany kodeksie karnym, to podlega odpowiedzialności karnej - dodaje.

Wskazuje trzy obszary prawa, które mogli naruszyć rządzący. - Jest wiele opinii, że to minister Sasin jest pierwszą osobą w kolejce, by zweryfikować jego odpowiedzialność karną - wskazuje. Dr Małecki mówi m.in. o przekroczeniu uprawnień przez urzędnika. - Obowiązuje zasada: im większym zaufaniem Cię obdarzono, tym większa spoczywa na tobie odpowiedzialność - dodaje.

- Do weryfikacji jest też postępowanie innych osób. Kodeks karny zakreśla odpowiedzialność bardzo szeroko. Wchodzą w grę wszystkie formy współdziałania, nakłanianie innych osób do przekroczenia uprawnień, nawet nie trzeba być funkcjonariuszem publicznym, by tu odpowiadać. Wszelkie formy pomocy, kierowanie działaniami innej osoby, sprawstwo polecające - te wszystkie instytucje prawa karnego będą wchodziły w grę - mówi karnista.

Na koniec gość “Wybierz! Podcastu” wskazuje, że choć konstytucja nie przewidziała pewnych sytuacji, nie oznacza, że politycy nie unikną odpowiedzialności za łamanie prawa. - Konstytucja nie przewidziała, że wybrane demokratycznie władze będą z taką pogardą traktowały prawo - mówi. - Ale nie bądźmy pesymistami. Przestępstwa, o których mówimy, mają długi okres przedawnienia, więc nawet jeśli teraz niektóre organy władzy publicznej działają zgodnie ze standardami, nie znaczy, że w przyszłości tej odpowiedzialności nie będzie można wyegzekwować - zapewnia dr Małecki.

Artykuł dra Małeckiego o decyzji PKW

Słuchaj nas na Wirtualnej Polsce, subskrybuj nasz kanał w Spotify i Google Podcasts, oceniaj nas w Apple Podcasts. Koniecznie polecaj nas swoim znajomym. Wspomnij o nas używając hasztagu #Wybierz! Podcast.

--- Send in a voice message: https://podcasters.spotify.com/pod/show/wybierz-podcast/message